Binnenring. Het kruispunt Valkenburgerweg – Geleenstraat – Kruisstraat is de oudste kruising van wegen in Heerlen
Burgemeester Van Grunsvenplein. M.van Grunsven was burgemeester van Heerlen van 1926- 1962: 35 jaar. Hij werd geboren in Gennep in1896 en was burgemeester van Susteren voordat hij naar Heerlen kwam. Hij was financieel zeer kundig, maar Heerlen had een schuld van 10 miljoen gulden, die hij moest weg werken. Daarnaast moest hij de chaotische raadsvergaderingen op orde brengen. Hij wilde van Heerlen een moderne stad maken en werkte daar vooral aan met architect Frits Peutz.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog bleef hij als burgemeester op zijn post en wist de Duitsers het hoofd te bieden oor zijn moed, kundigheid en een flinke portie brutaliteit. Privé bleef hij altijd een teruggetrokken persoon, waardoor hij de bijnaam “de sfinx” kreeg. Hij ging in 1961 met pensioen en overleed in 1969 op 72-jarige leeftijd.
De schouwburg werd geopend in 1961. Architect F.Peutz. Gebouw en interieur zijn tussen april 2005 en april 2007 voor 45 miljoen Euro gerestaureerd.
”De Zonneruiter”, brons, 1971, Arthur Sproncken. Het beeld heeft een lengte van 4 meter, is 2,80 breed en weegt ongeveer 1800 kg. Het is door de Staatsmijnen, in samenwerking met de gemeente Heerlen, geschonken bij gelegenheid van de opening van de stadsschouwburg.
Het plein heeft in 2022 een nieuw aanzien gekregen met andere bestrating, bomen en struiken.
Links vooraan op het plein is een nieuw kunstwerk verrezen: D’r Juul, achthonderd kilo brons, moet het nieuwe icoon van Heerlen worden. Het is gemaakt door Les Deux Garçons uit Kerkrade.
Geerstraat
Muurschildering “Let the good times roll”, Johan Moorman (weg door afbraak Schinkelkkwartier zuid).
De Geerstraat, zoals die er nu bij ligt, was gereed in 1985.
Deze straat was de toegangsweg naar de Oranje Nassau mijn I.
Laanderstraat
Muurschildering, naamloos, Claudio Ethos (Bra).
De R.K.kerk, St. Franciscus van Assisië, 1922, P.G.Buskens uit Rotterdam. De muurschilderingen zijn van Ch. Eyck en het beeldhouwwerk is van Ch. Vos.
Tegenover de kerk staat een roestig kunstwerk: ”Shelter”, gietijzer, 1993, Shlomo Korèn. Het geeft een schuilplaats (shelter) weer, die de mens moet beschermen tegen bedreigingen van deze tijd. Het onderste deel heeft de vorm van een piramide, waarmee de verbinding met een oeroude cultuur gelegd wordt. Het bovenste deel heeft de contouren van een woning. De roest duidt op de vergankelijkheid, de band met het verleden. De gietijzeren wanden zijn respectievelijk 4 en 18 cm dik. Het totale gewicht is ca. 14 ton.
Eikenderveld
Bebouwing
Plastiek; Poefel Moefel, brons, Hubert Boer, 1996.Het beeld staat bij de Eikenderweg. Moefelen is eten en poefelen zijn nonnevotten of oliebollen met jam. Het beeld is gemaakt t.g.v. de renovatie van het Eikenderveld en het 2×11-jarig bestaan van de Vasteloavends Vereniging.
Beschilderd trafohuisje – naamloos – Yasja Ligtelijn (NL)
Twee muurschilderingen van HNRX (AUT): Sausage-paprika and matches –Shrimpi Spiss.
Stationsplein.
Het inmiddels afgebroken station werd geopend in 1985 en ontworpen door J. Bak
Voorm. Station met gebrandschilderd raam, een bakstenen kunstwerk naast de onderdoorgang, “De Reizigster”” van Hans Bayens, 1984.
De Royal Bioscoop werd geopend in 1938 naar een ontwerp van F. Peutz en J. Bongaerts uit Roermond.
De gerestaureerde bioscoop.
Muurschildering “Spiegelbeeld”, Nunca (Bra)
Het Maankwartier met het nieuwe station in aanbouw, naar een ontwerp van Michel Huisman. In september 2019 is het nieuwe station geopend. In juli 2020 is er een fontein bijgekomen gemaakt door David Sharp.
Voor de noordkant van het Maankwartier zie Buitenring – Spoorsingel.
Stationstraat
Tegenover de bioscoop is een maquette aangebracht op de plek waar de ingang van de voorm. synagoge was.
Aan de zijkant van de bioscoop twee opgeplakte muurschilderingen – Charonards (vreetzakken) – Levalet (FR)
Het in 2001 geopende politiebureau, naar ontwerp van Wiel Arets.
Tegenover het politiebureau een muurschildering: “Struggle”, Circle (LA). Daarnaast nog een paar.
Willemstraat
Willemstraat met spoorwegovergang en bebouwing met o.a. het smalste huis van Heerlen.
Op de hoek van de Klompstraat het voorm. Winkelcentrum De Klomp, later Bazaar en tegenwoordig opvangcentrum voor verslaafden. Daartegenover, op de hoek van het Wilhelminaplein een pand met een balkonnetje.
Klompstraat-Muurschildering-Tropische vogels-Daniel Mac Lloyd 2019
Klompstraat – Muurschildering – “Get out” (De ziel van een vogel ontsnapt aan de krioelende massa) door Dazetwo – 2022
Wilhelminaplein
Het Wilhelminaplein heette vroeger Veemarkt.
Het vroegere Grand-hotel, nu Golden Tulip hotel, werd gebouwd tussen 1921 en 1925, samen met de schouwburg die toen aan de Klompstraat kwam te liggen. Het is ontworpen door J. Hardeveld en J.Pauw.
Er staat een groot stenen kruis met op het voetstuk ”PAX 1920” en ”Tot eerherstel”. Dit kruis is geplaatst om de ‘heiligschennende’ daad van een dronken buitenlandse mijnwerker goed te maken, die in februari 1919 (Carnaval) met het kruis van ”de Zeswegen” op zijn rug de steenberg van de ON I opgeklommen was en de volgende morgen daar dood werd aangetroffen. Men zag daarin de straf van God en startte een inzamelingsaktie voor een nieuw kruis. Het metalen corpus is al vanaf 1987 verdwenen. Sinds 1988 staat het kruis op deze plek. In 2006 is het kruis gerestaureerd met een nieuw corpus.
Het plein met objecten uit het mijnmuseum (verplaatst naar de Stationsstraat)
3D-grondschildering – Remco van Schaik